Sinds zijn internationale debuut op Documenta X in 1987, verwierf de Zuid-Afrikaanse kunstenaar William Kentridge (°1955) wereldwijde faam. Kentridge leeft en werkt in Johannesburg, is van Joodse origine en wie dieper in zijn persoonlijke geschiedenis graaft, komt in Litouwen terecht. In de late jaren ’80 stelde hij tentoon in Bozar Brussel, hij hanteerde toen al een zeer specifieke beeldtaal. Tento’s in New York, Venetië, London, Cannes en Beijing volgden.
Nu heeft Brugge de eer zijn werken te tonen in het 12de-eeuwse Sint-Janshospitaal, één van de oudst bewaarde zorginstellingen in Europa. Het is een historisch gebouw dat het lijden heeft meegemaakt in zijn fundamenten. Een uiterst geschikte locatie dus waarin Kentridges thema’s kwetsbaarheid, trauma en genezing kunnen getoond worden.

De tentoonstelling draagt de titel ‘Smoke, Ashes, Fable’, een citaat ontleend aan ’s werelds eerste geschiedschrijver Herodotos. Op het einde van de 2de eeuw sprak Marcus Aurelius deze woorden opnieuw uit: ‘Waar is alles naartoe? Rook, as, mythe. Of misschien zelfs geen mythe meer.’ Feilloos legt Kentridge vele pijnpunten bloot, maar dankzij de schoonheid die hij in zijn werk injecteert, zorgt hij ook voor catharsis. De tentoonstelling is opgebouwd rond Kentridges recente video-installatie ‘More Sweetly Play the Dance’, een referentie naar de laatmiddeleeuwse Dodendans of Danse Macabre.
Deze panoramische video op acht schermen die samen wel 50 meter lang zijn, kun je ook zien als een protestmars tegen de dood. Silhouetten van actiefiguren wandelen in een lange stoet door een in houtskool getekend landschap, op de tonen van een brassband. In een doden-dans gaat het zowel om de dood an sich maar ook over het bezweren van de dood. Het indrukwekkende huzarenstukje ziet eruit alsof het gemaakt is voor de hoge zolder in het historische hospitaal. In de visie van Kentridge moet een kunstwerk immers een dialoog aangaan met de locatie waarin het is opgesteld.
De thematiek van de processie wordt door de kunstenaar verdergezet in de volgende zaal, waar 14 grote wandtapijten voor het eerst zijn samengebracht. In zijn ‘The Porter Series’ sleuren de figuren iets mee, volgens de kunstenaar torsen ze hun eigen leven op de schouders zoals Afrikaanse mensen have en goed op het hoofd of de rug dragen. Maar intussen is dit beeld via de vluchtelingen ook in Europa erg vertrouwd geworden.
Subliem zijn ook twee animatiefilms in de voormalige apotheek van Oud Sint-Jan. In een prachtige kamer met houten toonkasten, een gouden weegschaal en rekken vol flessen en flacons zie je een soort stilleven dat tot leven wordt gewekt.
Kentridge is een ‘renaissance-kunstenaar’ die diverse genres beheerst. Hij maakt tekeningen, prenten, wandtapijten, beeldhouwwerken, films en operaproducties. Zijn commentaar op de vele landen waar het gruwelijk mis gaat en de verwijzingen naar en het respect voor kunstenaars als Goya, Dürer, Holbein en anderen zijn duidelijk. Ook de aanwezigheid van nogal wat werk van Broodthaers zou Kentridge naar Brugge hebben gelokt. Hij koestert een groot respect voor deze avant-gardist, voor de kunstenaar die de wereld kritisch bekeek en velen bewust op het verkeerde been zette.

Het werk van Kentridge is niet los te zien van de recente sociale geschiedenis in Zuid-Afrika. Hij maakte de Apartheid van nabij mee, was getuige van de gruwelen van het regime en liep mee in protestmarsen.
Zijn werk is sterk politiek geëngageerd. Als zoon van een advocaat die Nelson Mandela en andere antiapartheidactivisten heeft verdedigd, stond Kentridge met beide voeten in de Zuid-Afrikaanse realiteit. Zijn visie op lijden wordt mede ingekleurd door het uitbreken van het ebolavirus in West-Afrika.
De mensen in zijn videowerk dragen een zware last mee en zijn steeds op de vlucht, op zoek naar hoop en heling. Ook reflecties naar pijnlijke feiten in de Europese geschiedenis en de wereldgeschiedenis zijn legio: de moord op de Italiaanse filmregisseur Pier Paolo Pasolini, de moord op Aldo Moro, de 7500 Joodse burgers van Rome die naar de concentratiekampen afgevoerd werden, de moord op Patrice Lumumba en Trotski op zijn sterfbed. Het wordt een boeiend bezoek aan een intrigerende tentoonstelling van een gedreven en geëngageerde kunstenaar.

Toegang museum: 8€ / 65+ 6€
gratis voor Bruggelingen mits voorleggen identiteitskaart
Gids: 4€ ter plaatse te betalen.
Afspraak om 14u50
Gelieve in te schrijven via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken./
0477 591794 vóór 28 januari.

terug naar kalender