Een goeie tien jaar geleden trokken we richting Mechelen. ‘s Morgens bezochten we Brouwerij Het Anker en na de middag ging het naar de Manufactuur De Wit. Voor iedereen die erbij was… een memorabel bezoek. Een bezoek dat voor herhaling vatbaar was. Vandaar dat we op zaterdag 5 mei terug naar Mechelen trekken met op het programma de Koninklijke Manufactuur De Wit en de tentoonstelling ‘The Art of War’ in de Kazerne Dossin.
De Koninklijke Manufactuur De Wit bezit één van de meest prestigieuze privécollecties van wandtapijten ter wereld. Zij is gevestigd in een uniek historisch kader: de 15de-eeuwse refugie van de abdij van Tongerlo in Mechelen. De huidige zaakvoerder is reeds de vierde generatie die de traditie voortzet. De Manufactuur De Wit is gespecialiseerd in het reinigen, de conservatie en de restauratie van oude wandtapijten. Bijna 120 jaar lang, sinds 1898, conserveert de Manufactuur antieke wandtapijten. Wetenschappelijk onderzoek naar nieuwe conservatiemethoden vormt de basis van de werking van het atelier. Hierbij wordt regelmatig samengewerkt met het KIK (Koninklijk Instituut voor Kunstpatrimonium) in Brussel. De Manufactuur bezit ook een gespecialiseerde bibliotheek en databank over de tapijtkunst. In het atelier bevindt zich een fotoruimte waar hoge resolutiefoto’s van wandtapijten kunnen worden genomen. Met andere woorden, zorg voor en onderzoek van dit uniek patrimonium staan centraal binnen de werking van de Manufactuur.
Bij de restauratie van de tapijten gebeurt het weven met de hand en dit volgens eeuwenoude technieken. Men beheerst er dus zowel de traditionele methodes als ook de moderne, omkeerbare conservatiemethodes die de Manufactuur zelf op punt zette en systematisch uitbreidt. Dit bepaalt mede de internationale bekendheid van de Manufactuur die in tal van landen wordt beschouwd als hét privé-atelier dat de laatste 25 jaar het meest heeft bijgedragen tot de technische evolutie in de conservatie van wandtapijten.
Manufactuur De Wit beschikt over vijf tentoonstellingszalen van antieke wandtapijten. Die zalen zijn ingedeeld in kleuren waaronder de gele kamer, de zwarte, de rode, de groene en de grijze kamer. Vanzelfsprekend zijn er ook de nodige ateliers en technische ruimtes zoals de stofkamer, de reinigingskamer met zuiging van aërosol, de voeringskamer, de verfkamer en de fotokamer.
We bezoeken de Manufactuur onder leiding van een gids, gespecialiseerd in wandtapijtkunst. Het bezoek bestaat uit een heel gevarieerde toelichting van het gebouw, de omvangrijke collectie oude en moderne wandtapijten, van het conservatieproces en een weefdemonstratie. Ook het historische pand krijgt de nodige aandacht. Wij hebben ook de unieke mogelijkheid om het atelier te bezoeken.

Tussen de middag gaat het richting Brasserie Het Anker, ja de brasserie van de brouwerij, voor de lunch.

Na de lunch wandelen we naar de Kazerne Dossin. Naast de aangrijpende permanente tentoonstelling over de holocaust en de mensenrechten, organiseert de Kazerne Dossin ook tijdelijke tentoonstellingen. Momenteel loopt de tentoonstelling ‘The Art of War’.
De titel van deze tentoonstelling is niet toevallig gekozen. Men haalde hiervoor inspiratie bij de Chinese generaal Sun Tzu en zijn handboek voor oorlogsvoering ‘The art of war’. Hij beschrijft daarin een reeks methoden voor oorlogsvoering en strategieën voor conflict. Tot op vandaag maken zijn opvattingen nog opgeld in het bedrijfsleven. Hoewel zijn geschriften handelen over oorlogsvoeren, blijft zijn primaire uitgangspunt het voorkomen van gewelddadige conflicten.
Conflict en tegenstrijdige meningen hoeven niet noodzakelijk problematisch te zijn, ze beslechten met geweld wel. Ook de VN verwoordt het zo: “De Verenigde Naties staan voor het vreedzaam oplossen van geschillen en wil een einde maken aan alle vormen van geweld. Het beëindigen van geweld kan beginnen bij ieder van ons – thuis, op school en op het werk.”
Deze tentoonstelling toont voornamelijk werk van 20ste-eeuwse vooraanstaande kunstenaars die diverse oorlogssituaties hebben aangeklaagd, elk in hun tijd. In hun werken reageerden ze op het geweld van de Eerste Wereldoorlog, de Spaanse Burgeroorlog of de Tweede Wereldoorlog. De nadruk ligt op de authentieke en rauwe etsen van Otto Dix, Georges Grosz en Francisco de Goya. Daarnaast is er ook werk te zien van Pablo Picasso, Max Beckmann, Frans Masereel en Paul Van Ostaijen.
De tentoonstelling ‘The Art of War’ wil een universele boodschap brengen opgedeeld in 3 thema’s. Het eerste thema behandelt de strijd, waarin soldaten zowel dader, slachtoffer als toeschouwer konden zijn.
Daarnaast komen nog 2 grote thematische clusters aan bod. Zo wordt in een tweede thema de impact van de oorlog op de samenleving in beeld gebracht. Burgerslachtoffers en materiële schade, maar ook mensen die munt slaan uit de oorlogseconomie. Ook de uitgekiende maatregelen rond hygiëne en ontspanning die erop gericht waren ziektes, oorlogsmoeheid en desertie te voorkomen, komen aan bod: van thuisverlof over gemeenschappelijke baden tot georganiseerde prostitutie.
Een derde thema toont via de naoorlogse werken van o.a. George Grosz hoe de Eerste Wereldoorlog nog jarenlang doorwerkte. Zo ontstonden in verschillende landen vredesbewegingen die niet alleen de oorlog afzwoeren, maar op de puinen van het oude continent ook sociale, politieke en culturele omwentelingen hoopten te realiseren.
Oorlog is van alle tijden. Hoewel het tijdperk, de inzet en de tegenstanders verschillen, is er altijd een menselijke kant die griezelig herkenbaar is. Wanhoop, pijn, ontreddering en gemis zijn maar enkele van de vele gemoedstoestanden die tijdens en na een oorlogsperiode de bovenhand nemen.
Conservator Veerle Vanden Daelen hoopt dat de tentoonstelling de bezoeker aan het denken zet, dat die als het ware veranderd buiten komt, "niet met grootse idealen maar wel met een idee wat je zelf kan doen, opdat een conflict opgelost kan worden met woorden, en niet met geweld. "
Met ‘The art of war’ brengt Kazerne Dossin een pacifistische boodschap die nog steeds brandend actueel is. Deze aangrijpende tentoonstelling is dan ook een prachtig voorbeeld van herinneringseducatie.

We vonden conservator Veerle Vanden Daelen bereid om voor de Gustjes een exclusieve inleiding tot deze tentoonstelling te geven. Daarin zal zij het opzet en de onderliggende boodschap duidelijk maken. Aansluitend neemt een gids ons mee op een parcours dat ons zal aanzetten tot bezinning over het wezen van de mens en de gruwel waartoe wij in staat zijn.

Praktische afspraken:

 we spreken af om 08.10u in de hal van het station Brugge
 niet te vergeten: De Lijn-kaart
 maximaal aantal deelnemers: 20
 wil bij inschrijving melden of je deelneemt aan de lunch in Brasserie Het Anker (Menu van de Brouwer aan 24.80 euro)
 deelnameprijs zonder lunch: 23 euro (leden) / 25 euro (niet-leden). Wie meegaat lunchen betaalt respectievelijk 47,80 euro (leden) of 49,80 euro (niet-leden. De dranken zijn niet inbegrepen
 inschrijven enkel via email (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.) en dit voor 10 mei
 betaling voor de bezoeken gebeurt via overschrijving op de activiteitenrekening BE52 0001 6577 3909 t.a.v. Jacques Ducazu - BIC: BPOTBEB1

terug naar kalender