Ensor… een naam als een klok!
Voor Oostendenaars en andere kustbewoners een ‘buurman’!
Maar ook wereldwijd beroemd: overal ter wereld hebben musea, verzamelaars en liefhebbers interesse in zijn grensverleggende kunst.
In de werken van Ensor zien we zijn geboortestad zonder opsmuk: grijze lucht, woeste zee en eenzame inwoners. De donkere werken die Ensor in zijn vroege periode maakte, tonen weinig blije mensen. Alsof Oostende de mensen afmatte. Toch was dit voor Ensor zelf niet zo. De stad inspireerde hem om hard te werken en steeds nieuwe technieken te proberen.
Altijd bleven de wolken van Oostende Ensor inspireren. In ‘Adam en Eva uit het paradijs verjaagd’ is de lucht kleurrijk, maar de lage horizon en de wolken doen denken aan zijn eerdere schilderij van de daken van Oostende. De daken hebben echter plaatsgemaakt voor een tafereel met Adam en Eva. Het is typerend voor het latere werk van Ensor, waarin symboliek steeds een belangrijke rol speelde.

Toch staat zijn kunst zelf nog al te vaak in de schaduw van de populaire legende: die rare, mensenschuwe snuiter achter zijn piano in zijn Oostends schelpenwinkeltje.
De Ensor-Permeke-vleugel in Mu.ZEE is terecht een begrip in de kunstwereld. Maar de onderzoekers van Ensors werk en Mu.ZEE zelf zaten niet stil…
In 2013 startte het Koninklijk Museum Antwerpen met het Ensor Research Project waarin o.m. met behulp van geavanceerde beeldtechnieken (infraroodreflectografie, röntgen, Portable X-Ray Reflectography) Ensors creatieve processen worden bestudeerd. Het ERP-team werd inmiddels uitgebreid met leden van de staf van Mu.ZEE.
Tot nog toe werden de schilderijenverzamelingen van het KMSKA, Mu.ZEE, het MSK Gent en een privéverzameling onderzocht. In de nieuwe Ensorpresentatie worden de eerste, tussentijdse resultaten van dit onderzoek voorgesteld.
De afgelopen jaren werd de Antwerpse Ensorverzameling tentoongesteld in New York, Chicago, Los Angeles, Tokyo, Basel, Kopenhagen en Utrecht.
Het KMSKA heeft aan Mu.ZEE 26 schilderijen in langdurig bruikleen gegeven. Daarnaast worden wisselende ensembles met tekeningen tentoongesteld.
Het innovatieve karakter van Ensors schilderkunst, zijn etsen en tekeningen is het rechtstreekse gevolg van zijn wens om haast stelselmatig de meest uiteenlopende technieken, genres en voorstellingswijzen te exploreren.
Tot op hoge leeftijd streefde hij naar artistieke diversiteit en zocht hij naar verschillende stilistische, iconografische of technische alternatieven. Alleen zo kan een kunstenaar erin slagen zijn publiek in vervoering te brengen, en dat was voor Ensor het ultieme doel. Het ging hem om de gelukzaligheid die hij ervoer wanneer hij zijn Brusselse vrienden meenam naar de dijk en hen de wonderbaarlijke (of om het Ensoriaans te formuleren: wonderbaarachtiglijke) schoonheid van de zee toonde. En hij droomde van dezelfde gelukzaligheid wanneer hij geïnspireerd door het parelmoer van een schelpje religieuze taferelen, landschappen of stillevens schilderde.
Om gelijktijdig recht te doen aan de grote diversiteit en artistieke samenhang van zijn werken, wordt Ensors oeuvre opgesplitst in drie thematische ensembles.
Landschappen en fantastische composities waarin de kunstenaar op zoek ging naar sublieme beelden. Quasi abstracte evocaties van de doorlichte nevels boven de zee, de wriemelende chaos van ‘De opstandige engelen’ die door het weerlicht worden getroffen, een kinderlijk feeërieke optocht van een muziekkapel in de straten van Oostende, de spectaculaire ‘Uitdrijving van Adam en Eva uit het Aards Paradijs’, de mysterieuze stilte over de daken van de huizen in Oostende.
Van 1880 tot 1941 schilderde Ensor ongeveer 700 schilderijen, meer dan een derde daarvan zijn stillevens.
Voor Ensors vriend, dichter-criticus Emile Verhaeren, was zelfs ‘De Oestereetster’ in de eerste plaats een kolossaal stilleven. Dit schilderij staat dan ook centraal in het ensemble stillevens van 1880 tot in de jaren 1930.
Ensors tijdgenoten beschouwden zijn voorstellingen van jonge burgervrouwen in interieurs als een hommage aan de intieme charme en huiselijkheid van hun leefwereld, zoals het schilderij ‘Het burgersalon’. Dit schilderij is nu voor het eerst te zien na restauratie. Daarnaast is “de vrouw” ook het hoofdpersonage in groteske maskerades zoals ‘De verbazing van het masker Wouse’ of ‘De twistende geraamten’.
Praktische afspraken:

 we spreken af om 14.30u in de inkomhal van Mu.ZEE
 maximaal aantal deelnemers: 20
 deelnameprijs: 13 euro (leden) / 15 euro (niet-leden)
 inschrijven enkel via e-mail (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.) en dit voor 1 juni

terug naar kalender